Ik beëindig het telefoongesprek en zit nog even voor me uit te staren. Het woord ‘bescheiden’ blijft nog bij me naklinken. In het gesprek vertelde ze dat ze te horen kreeg dat ze bescheiden overkwam in het sollicitatiegesprek. Mijn gedachten gaan automatisch naar hoe ik bescheidenheid ken. Ik ken het woord ‘bescheiden’ best goed. Van mijn moeder heb ik meegekregen dat dit een goede eigenschap is, een kwaliteit. Zelf vind ik het eigenlijk meer een valkuil en ik puzzel met wat dan de kwaliteit is van bescheidenheid. Ik kan het niet bedenken. Ik zoek het woord ‘bescheiden’ op in mijn telefoon. Van Dale beschrijft ‘bescheiden’ als voorzichtig, niet groot, zonder enige brutaliteit. Encylco.nl omschrijft het als niet verwaand, bedachtzaam en ingetogen. Als coach werk ik met de kernkwadranten van Ofman. Dus kijk ik ook even bij de kernkwaliteiten van Daniel Ofman en daar zie ik ‘bescheiden’ staan bij het rijtje kwaliteiten.

Dus toch een kwaliteit. En waarom vind ik het dan een valkuil? Ik ga weer even terug naar waar ik mijn eigen bescheidenheid van ken. Het heeft me vast geholpen op bepaalde momenten maar het heeft me ook tekortgedaan en in de weg gezeten. Ik ben opgegroeid in een groot gezin, als jongste van zeven kinderen. Tja, wanneer je dan op bezoek gaat bij mensen dan is het wel handig om bescheiden te zijn. Niet met z’n zevenen met veel bombarie binnenkomen, een bescheiden handje nootjes pakken en natuurlijk wachten op je beurt, want er zijn nog veel anderen. Zoals ik al zei, ik ken dit woord best goed. Ik heb al vroeg geleerd om eerst de situatie te bekijken om vervolgens bedachtzaam te handelen. En het is ook wel écht een kwaliteit; rekening houden met een anderen, ruimte en podium geven aan een ander, jezelf bewust even inhouden en afstemmen op je omgeving, de ander iets gunnen, gepast reageren, even achterover leunen en de situatie rustig bekijken. Niet direct handelen naar wat ík wil, maar ook kijken naar wat kan en wat er nodig is? Bescheidenheid vraagt echt iets van jezelf en is dus terecht ook een kunst en kunde te noemen.

En ja, het kan ook een valkuil zijn. Jezelf té bescheiden opstellen waardoor je onzichtbaar wordt. Je slaat in bescheiden zijn door omdat je bang bent zelfgenoegzaam over te komen, je beter voor te doen dan anderen of omdat je bang bent wat anderen van je vinden. Hoe kan je, met deze gedachten, jezelf profileren?

De polariteit van zichtbaar en onzichtbaar zie ik in deze kernkwadrant. Ik denk nog even aan mijn moeder. Waar komt haar bescheidenheid vandaan? Ik reis met haar terug in de tijd en kom aan in 1940. Zij was toen 10 jaar, toen de oorlog begon. Haar oudere zus werd ziek en de dreiging was aanwezig dat haar oudere broers moesten onderduiken. Ze vertelde dat ze mee had geholpen om krantjes rond te brengen, hoe ze bijna betrapt werd doordat het krantje uit haar jaszak stak. Wat zal ze bang geweest zijn. En hoe handig is het dan om jezelf onzichtbaar te maken? En dan haar zieke zus. Daar moest voor gezorgd worden. Natuurlijk cijfer je jezelf dan weg en stel je je bescheiden op. Zo was het in haar jonge jaren.

Nu anno 2020. Hoe kennen we bescheidenheid vandaag? In Coronatijd en met de Social Media die er nu is. En dan zie ik één van de kleindochters van mijn moeder. Zij weet zich prima te profileren. Ze ziet er bijzonder en extravagant uit. Niet bang om er mooier uit te zien dan een ander. Zonder zich groter te maken dan de ander maar zeker ook niet kleiner. Gewoon precies zoals ze is. Ik zie een foto op Instagram of tijdlijn van Facebook of ik ontvang een kort filmpje waarin ze me laat zien hoe ze nu woont. Hoe leuk is dat! Ze laat zien hoe het met haar gaat. En ik weet ook dat ze ruimte kan geven aan een ander. De dans van zichtbaar en onzichtbaar, van hier ben ik en ook stil kunnen zijn en luisteren naar de ander. Wanneer je beide kwaliteiten ontwikkelt en je vanuit je bescheidenheid kan profileren, voorkom je dat je in beide valkuilen belandt.

Hoe ontdek jij jouw kwaliteiten?
Kwaliteiten zijn te achterhalen door jezelf de onderstaande vragen te stellen:
— Wat waarderen anderen in mij?
— Wat vind ik heel gewoon om te doen?
— Waar ben ik goed in en krijg ik energie van?

Uitdagingen zijn te achterhalen door jezelf de onderstaande vragen te stellen:
— Welke kwaliteit mis ik in mijzelf?
— Wat wensen anderen mij toe?
— Waar heb ik bewondering voor?

Daarnaast kan je kijken naar je valkuilen of allergieën. Dit is ook een ingang om bij je kwaliteiten en uitdagingen te komen.

Terug naar mijn cliënt. Om van de kernkwaliteit naar de uitdaging te komen, heb ik met deze cliënt gekeken naar het scharnierpunt valkuil – allergie. Hier gaat het om herkenning in de dagelijkse situatie en acceptatie. Pas dan is er werkelijk ruimte voor de uitdaging. Welke overtuigingen en gedachten je hebt over je allergie, is een belangrijk inzicht. Jezelf hiervan bewust te zijn, is de eerste stap. Deze cliënt was bang om te arrogant over te komen, ze had een allergie op mensen die op anderen neerkijken. Wanneer iemand zich te veel profileerde en voor haar arrogant overkwam, schoot ze in haar valkuil. Ik vroeg haar de positieve intentie van arrogantie te benoemen. Ze noemde de woorden: “vertrouwen in zelf, dat je in kracht staat”. Zo kom je bij de kwaliteit van arrogantie, jezelf profileren. Door dit inzicht zag de cliënt wat het oplevert als ze zich uitspreekt en zichzelf profileert. Zo kon ze een eerste stap maken hierin.

Sta jij wel eens bij stil bij jouw kwaliteiten? Welke kwaliteiten zet jij makkelijk in en staan bij jou op de voorgrond? Welke kwaliteiten zou jij meer willen inzetten of is voor jou een uitdaging?

Tips om jezelf te ontwikkelen en een stap te zetten in jouw uitdaging:
1. Observeer situaties waarin je in je valkuil schiet of je allergie tegenkomt.
2. Vanuit welke overtuiging of opvatting reageerde je?
3. Hoe heeft jouw valkuil jou in het verleden geholpen?
4. Benoem de kwaliteit, de positieve intentie van de allergie.
5. Visualiseer hoe je de uitdaging inzet in toekomstige situaties.

Onszelf profileren doen we vaak veel bewuster. We zijn ons meestal niet bewust van de kwaliteit bescheidenheid en zetten dit dan ook niet bewust in. Het is echt een kunst en kunde om jezelf in je bescheidenheid én in jezelf profileren niet groter, maar ook niet kleiner te maken dan de ander!

Heb je vragen over jouw loopbaan, werk of kwaliteiten en wil je werken aan je uitdagingen? Heb je als werkgever vragen over ontwikkelvraagstukken binnen je organisatie? Mail mij dan voor een vrijblijvend gesprek om te kijken wat ik voor je kan betekenen?

Plan een gesprek in

Bescheidenheid siert de mens, ken jij jouw kwaliteiten?

Trouw aan jezelf